Khi đạp xe từ London đến Saint Petersburg vào năm 2002, nhiếp ảnh gia người Canada Christopher Herwig đã bị mê hoặc bởi kiến trúc độc đáo của những trạm dừng xe buýt thời Xô Viết mà ông thấy trên đường. Từ niềm cảm hứng ấy, ông bắt đầu khám phá thêm các trạm dừng xe buýt được thiết kế dọc theo những con đường mà nay đã vắng người qua lại.
Taraz, Kazakhstan
Trong vòng 12 năm, Herwig đã di chuyển hơn 18.000 dặm qua 14 quốc gia thuộc Liên bang Xô Viết cũ bằng nhiều phương tiện khác nhau để xác định vị trí và chụp lại những trạm dừng xe buýt bắt mắt này. Sự hứng thú của Herwig giúp ông ấn bản hai cuốn sách ảnh và một bộ phim tài liệu để giới thiệu về hành trình tìm theo những trạm dừng xe buýt trên khắp các vùng từ Ukraina đến Uzbekistan, Armenia đến vùng Viễn Đông Siberia.
Gudauta ở khu vực tranh chấp Abkhazia/Georgia
Saratak, Armenia
Echmiadzin, Armenia
Kiến trúc trong thời kỳ Xô Viết phải chịu sự giám sát nghiêm ngặt từ các cơ quan chính trị trung ương. Mặc dù việc xây dựng những công trình mang tính biểu tượng đều nhằm mục đích tuyên truyền cho thể chế của nhà nước nhưng hệ thống trạm xe buýt khiêm tốn lại thường không được chú ý đến. HIện vẫn còn nhiều trạm dừng xe buýt có kiến trúc đặc biệt đang nằm rải rác khắp các quốc gia Liên Xô cũ.
Hrazdan, Armenia
Echmiadzin, Armenia
Shymkent, Kazakhstan
Con voi, Georgia
Được thực hiện bởi các cá nhân chọn đi theo thôi thúc sáng tạo của riêng mình, những trạm dừng trở thành phương tiện để bày tỏ góc nhìn nghệ thuật và bối cảnh địa phương thông qua hình khối kiến trúc. Dù bị kiểm soát về suy nghĩ nhưng chúng vẫn được xây dựng một cách khéo léo và tài tình, điều này phần nào minh chứng cho sự sáng tạo và tinh thần làm việc của mỗi cá nhân.
Vanadzor, Armenia
Gulistan region, Uzbekistan
Falesti, Moldova
Argveta, Georgia
Vanadzor, Armenia
Qua góc ảnh của Christopher Herwig, những trạm dừng xe bus cho thấy sự đa dạng về phong cách và tính nguyên bản thông qua nét biểu hiện hình khối của chủ nghĩa thô mộc, kể cả những thiết kế rực rỡ sắc màu.
Trải dài bảy năm, bộ phim tài liệu có tiêu đề “Điểm dừng xe buýt ở Liên Xô” (Soviet Bus Stops) đã mang tới một hành trình khám phá đầy thú vị, là câu trả lời của Herwig về cách mà những công trình này vẫn còn tồn tại cho tới ngày nay.
Gagra ở khu vực tranh chấp Abkhazia/Georgia
Sobinka, Nga
Saranska, Nga
Pitsunda/Bichvinta ở khu vực tranh chấp Abkhazia/Georgia
Omsk, Nga
Krasnoselskoye, Nga
Hiện tại dù chịu sức ép của bối cảnh lịch sử, nhiều bến xe buýt đã bị phá hủy hoặc bị coi là những công trình kỳ dị và đáng xấu hổ. Rất ít người cảm nhận chúng với sự say mê giống như Herwig, nỗ lực suốt hai thập kỷ của ông khi chụp ảnh hàng trăm điểm dừng xe buýt khiến chúng trở nên bất tử trước khi bị phá hủy toàn bộ.
Biên tập
Vũ Thuỳ Linh
Nguồn
Soviet Bus Stops