Grand Toit

Người đứng sau thiết kế này, kiến trúc sư Hiroshi Naito (sinh năm 1950), nổi tiếng với triết lý kiến trúc gắn bó sâu sắc với bối cảnh địa phương và sự giản dị tinh tế. Ông luôn coi công trình như một phần mở rộng của cảnh quan, nhấn mạnh đến “sự lâu bền” cả về vật chất lẫn cảm xúc. Với Grand Toit, Naito tiếp cận từ ý tưởng biến mái nhà, vốn là yếu tố đặc trưng của kiến trúc Nhật thành hình ảnh chủ đạo của toàn công trình. Khối tích lớn được ông “làm dịu” bằng cách sử dụng vật liệu địa phương, tỷ lệ rõ ràng và chi tiết tinh tế, để công trình vừa mang tính biểu tượng vừa tránh áp đặt lên môi trường xung quanh. Quan điểm của Naito thể hiện ở sự trung thành với kỹ thuật thủ công truyền thống, đồng thời khai thác chúng trong ngôn ngữ kiến trúc đương đại, tạo ra một công trình vừa mang tính bản địa vừa hiện đại, giàu tính nhân văn.

Điểm đặc trưng khiến Grand Toit trở nên khác biệt nằm ở giải pháp vật liệu ngói Sekishu – loại ngói đỏ truyền thống của vùng Iwami – được sử dụng không chỉ trên mái mà còn bao phủ toàn bộ mặt đứng. Khoảng 280.000 viên ngói được sản xuất thủ công, chia thành sáu tông màu khác nhau, được sắp xếp tạo nên hiệu ứng chuyển sắc tinh tế. Dưới ánh sáng thay đổi trong ngày, lớp ngói biến đổi từ đỏ, cam, vàng đến ánh xanh lục nhẹ, khiến công trình như “thở” cùng bầu trời. Lựa chọn này vừa mang ý nghĩa tôn vinh kỹ nghệ địa phương, vừa đảm bảo độ bền lâu dài và khả năng chống chịu thời tiết, đồng thời giải quyết nhu cầu thẩm mỹ – giúp khối tích lớn trở nên ấm áp và gần gũi. Việc ốp ngói lên toàn bộ mặt ngoài là một quyết định táo bạo, biến vật liệu vốn gắn liền với mái truyền thống thành lớp da kiến trúc mới, đồng nhất hình ảnh công trình và củng cố biểu tượng “ngôi mái lớn” mà tên gọi gợi ra.

Đáng chú ý, vùng Tây Nhật Bản, nơi Masuda tọa lạc, thường xuyên chịu ảnh hưởng của lắng đọng axit xuyên biên giới, phần lớn bắt nguồn từ hoạt động công nghiệp tại Trung Quốc, đặc biệt trong mùa đông – xuân khi gió mùa vận chuyển các hợp chất lưu huỳnh qua biển Nhật Bản. Trong bối cảnh đó, lựa chọn ngói Sekishu không chỉ xuất phát từ yếu tố thẩm mỹ và văn hóa mà còn là giải pháp bảo vệ công trình trước tác động ăn mòn của mưa axit.

Bằng cách phủ kín toàn bộ bề mặt công trình bằng lớp “da” ngói bền bỉ này, Naito đã tạo ra một lớp giáp bảo vệ kết cấu bê tông bên trong, giảm nhu cầu bảo trì, đồng thời duy trì vẻ đẹp của công trình qua nhiều thập kỷ bất chấp điều kiện khí hậu khắc nghiệt.

Ngói Sekishu-gawara là sản phẩm của kỹ thuật thủ công truyền thống hơn 400 năm từ vùng Iwami, Shimane. Được chế tác từ đất sét bản địa có độ chịu lửa cao, sau khi xử lý tạp chất và điều chỉnh độ ẩm, đất sét được tạo hình bằng khuôn kim loại, phơi khô để tránh biến dạng, tráng men Kimachi, loại men đặc biệt từ đá Kimachi giàu khoáng chất rồi nung ở nhiệt độ trên 1.200°C, có độ bền cơ học và hóa học cao, kháng muối, băng giá và axit, tuổi thọ có thể đạt từ 50 – 100 năm.Quy trình này tạo ra loại ngói có khả năng chịu thời tiết khắc nghiệt, chống ăn mòn bởi muối và axit, chống cháy, cách nhiệt hiệu quả và giữ màu sắc ổn định qua hàng chục năm.

Sự phối hợp sáu tông màu men khác nhau trong cùng một bề mặt giúp lớp vỏ công trình luôn biến đổi sắc thái theo ánh sáng và thời tiết. Đây là một trong những yếu tố giúp Grand Toit vừa mang hình ảnh biểu tượng của “ngôi mái lớn”, vừa có lớp bao che gần như vĩnh cửu, bền vững về cả vật chất lẫn giá trị thẩm mỹ.