Nằm ở cuối một con hẻm nhỏ trong khu dân cư ven biển, ngôi nhà 112 mét vuông này là tổ ấm của ba thế hệ với sáu người cùng chung sống dưới một mái. Trên mảnh đất ở Toghichi, nơi từng là căn nhà cũ của ông bà, công trình mới được thiết kế bởi văn phòng TAMADA & WAKIMOTO ARCHITECTS cho hai thế hệ trẻ và ba thành viên lớn tuổi. Cặp vợ chồng trẻ điều hành một tiệm cắt tóc gần đó, trong khi con nhỏ thường xuyên chạy sang chơi với ông bà. Người lớn tuổi làm việc tại nhà xen kẽ với những chuyến đi đến thành phố. Mỗi người một nhịp sống, một thói quen riêng, nên nhu cầu về một không gian vừa đủ riêng tư vừa có thể kết nối trở thành trọng tâm của bài toán thiết kế.
Ngôi nhà được hình dung như một “đàn cá”, cùng chuyển động trong một khối thể thống nhất nhưng vẫn linh hoạt tách ra hay hòa vào nhau tùy thời điểm. Cấu trúc được tổ chức theo một lưới cột nghiêm ngặt, song một số cột được khéo léo loại bỏ, dầm được bố trí lệch cao độ, tạo nên cảm giác không gian mở và liền mạch. Năm tầng lệch được nối với nhau bằng một trục giao thông đứng duy nhất, khiến người ở cảm nhận ngôi nhà như một dòng chảy liên tục.
Những thay đổi tinh tế về cao độ sàn giúp định hình các “lãnh thổ nhỏ” trong sinh hoạt – nơi người ta có thể ngồi, nằm, hay chỉ tựa mình quan sát. Sự chênh lệch ấy cũng làm nên nhịp điệu thị giác và những cơ hội gặp gỡ tự nhiên giữa các thành viên.
Trục vườn hướng Bắc–Nam xuyên suốt khối nhà, đem ánh sáng và quy mô thân mật của khu xóm vào bên trong. Ở tầng trệt, ban công rộng cùng hệ cửa trượt cao kịch trần làm mờ ranh giới giữa nội thất và khu vườn phía trước. Không gian này mở ra cho đứa trẻ tự do chạy nhảy giữa nhà và đường, đồng thời khuyến khích những cuộc trò chuyện ngẫu hứng với hàng xóm đang chăm cây bên kia hàng rào.
Tầng một xoay quanh chiếc bàn ăn lớn – trung tâm của sinh hoạt gia đình, nơi mọi hoạt động từ bữa cơm, học tập, làm việc tại nhà đến chuyện trò đều diễn ra. Những thời điểm khác nhau trong ngày cùng giao thoa mà không va chạm.
Tầng bán hầm và tầng ba bố trí các phòng riêng, diện tích chỉ từ 4,5 đến 7,3 mét vuông. Nhờ vách trượt và đồ nội thất di động, các phòng có thể mở rộng kết nối với khu sinh hoạt chung hoặc đóng kín để tạo sự riêng tư, tùy theo nhu cầu từng lúc. Nhờ vậy, ngôi nhà có thể linh hoạt thích nghi với những thay đổi của gia đình trong nhiều năm tới.
Thông qua việc “giảm bớt” cấu kiện, thay đổi cao độ, và mở rộng ranh giới, công trình đạt được sự cân bằng mong manh nhưng sống động: sáu con người, sáu quỹ đạo riêng, cùng xoay quanh một trường hấp dẫn chung – nơi cá nhân và tập thể cùng tồn tại, chuyển động, và hòa hợp trong nhịp sống thường nhật.
Xem bản thiết kế
Biên tập
Anh Nguyên
