Sau dự án dang dở “Hình vuông đỏ”, một phần của chuỗi công trình biểu tượng “Hành trình sáng tác”, thiết kế vào năm 1981 cho hãng sản xuất hóa chất Cydsa có trụ sở tại Monterrey, vào năm 1983, văn phòng kiến trúc sư Luis Barragán và liên danh Ferrera đã được Phòng Thương mại Monterrey (Canaco) mời thiết kế một công trình nhân dịp kỷ niệm 100 năm thành lập.
Toàn cảnh tòa tháp sau khi hoàn thành. Ảnh: Yoichi Matsumoto
Nuestra Cámara, số 1563, tháng 11 năm 1982, được bảo quản trong Kho lưu trữ Luis Barragán.
Nhiệm vụ thiết kế ban đầu đã được thảo luận ngay từ tháng 7 năm 1981 và việc thay đổi khách hàng từ Cydsa sang Canaco vào giữa tháng 11 năm 1982 đã cho phép các kiến trúc sư có cơ hội để điều chỉnh thiết kế sao cho phù hợp với bối cảnh mới.
Thiết kế “Tòa tháp thương mại”, hoàn thành vào tháng 11 năm 1982, là một công trình bê tông cốt thép rỗng cao gần 70 mét. Một mặt bên hẹp của tòa tháp để trống để chứa thang dịch vụ dẫn lên đỉnh tháp. Ở đó, đèn la-ze chiếu những chùm tia sáng rực lên bầu trời đêm. Màu cam phát quang của tòa tháp giống với màu sắc ban đầu của dự án “Hình vuông đỏ”.
Địa điểm được chọn để xây dựng công trình là “Quảng trường lớn”, hay còn được gọi là “Ô vuông lớn”. Tọa lạc tại trung tâm thành phố Monterrey, không gian công cộng khổng lồ này là khoảng không còn sót lại sau khi 40 dãy phố và quảng trường lịch sử Zaragoza bị phá bỏ vào những năm 1979 đến 1984. Kéo dài hơn một km, hai bên quảng trường hình chữ nhật là các công trình công cộng hoành tráng của Monterrey. Nhiều tờ rơi quảng cáo ở thời điểm đó, mà một vài bản sao còn được giữ tại Kho lưu trữ “Barragán”, cho thấy vị trí dự kiến xây dựng công trình trong khu vực được tạo ra nhờ quá trình chuyển đổi đô thị quy mô lớn này. Một số tờ rơi có ghi chú thích của Barragán + Ferrera xác định hướng của tòa tháp một cách chi tiết, cụ thể hơn.
“Tòa tháp thương mại” nằm lệch về phía đông nam quảng trường, thẳng hàng với Sòng bạc Monterrey và điểm giao của hai cạnh bao của quảng trường. Các nghiên cứu thiết kế quy hoạch trước đó đã xem xét phương án đặt công trình dịch về phía nam, đối diện với nhà thờ thế kỷ XVII, một bể nước hình vuông hoặc hình chữ L cũng xuất hiện trong phương án này. Khi hình khối của “Quảng trường lớn” được định hình rõ ràng hơn thì “Tòa tháp thương mại” đã được chuyển đến vị trí hiện tại.
Dự án chính thức được phê duyệt vào ngày 16 tháng 11 năm 1982 và sau đó, được tiến hành ngay lập tức. Người ta đặt viên đá đầu tiên ở góc tòa tháp trong lễ khởi công diễn ra vào tháng 1 năm 1983. Trong giai đoạn xây dựng, sự chú ý của Barragán + Ferrera tập trung vào không gian ngay xung quanh tòa tháp – “Quảng trường thương mại”. Các kiến trúc sư đã cho ra đời một phương án thiết kế chi tiết về quy định đá lát cho quảng trường cùng một đài phun nước có diện tích 21 mét vuông có vòi phun nước trung tâm. Cuối cùng, chỉ có đài phun nước được thi công, cùng với những luống hoa hình kim cương và hàng rào sắt cao bao quanh tượng đài. Chúng được thiết kế trong khoảng giữa tháng 6 năm 1983 đến tháng 2 năm 1984.
Mục đích thiết kế “Tòa tháp thương mại” là khiến người ta có thể nhận diện được nó từ khoảng cách rất xa. Cách tiếp cận thiết kế của dự án này gợi nhớ đến các dự án “Tòa tháp vệ tinh” và “Tòa tháp lửa”. Tuy nhiên, trái ngược với những dự án trước đó, vị trí của công trình này lại là ở trung tâm thành phố, cách xa khỏi những con đường đông đúc, vậy nên bối cảnh côn trình giống với các tòa tháp của thành phố hơn và do đó công trình phải gắn kết hơn với môi trường xung quanh. Việc xây dựng “Quảng trường lớn” đã thay đổi hoàn toàn và mở rộng quy mô kết cấu đô thị, đồng thời màu sắc rực rỡ và sự hiện diện đặc biệt của “Tòa tháp thương mại” hoàn toàn tương xứng với tỷ lệ hoành tráng của công trình này. Dự án cho thấy sự cân bằng thị giác giữa tòa tháp và nhà thờ gần đó, đông thời hòa hợp với khung cảnh tuyệt đẹp của dãy núi Sierra Madre ở xa xa.
Faro del Comercio, Monterrey, 1982–1984. Tòa tháp đang được xây dựng.
Tổng thống Mexico, Miguel de la Madrid, đã khánh thành “Tòa tháp thương mại” vào ngày 7 tháng 12 năm 1984. Các chùm tia la-ze trên đỉnh tháp lần đầu tiên chiếu sáng bầu trời đêm vào ngày 4 tháng 1 năm 1985, tạo ra một khung cảnh ngoạn mục, tôn vinh sức mạnh công nghiệp và vị thế kinh tế của Monterrey. Nhận được nhiều sự quan tâm từ giới truyền thông, sau lễ khánh thành, nhiều bản tin đã cho biết suy nghĩ của cộng đồng cư dân địa phương về dự án. Phổ biến rộng rãi, “Tòa tháp thương mại” nhanh chóng trở thành hình ảnh mang tính biểu tượng được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau. Năm 2001, công trình được Mexico xếp hạng là Di tích nghệ thuật quốc gia.
Nguồn
Barragán Foundation
Biên tập
Thuỳ Linh