Practising Hue + không chỉ là một cái tên, mà là tầm nhìn về một cộng đồng sáng tạo nơi các văn phòng kiến trúc tại Huế cùng nhau thực hành, chia sẻ, hỗ trợ và học hỏi để cùng phát triển tại Việt Nam. Được thiết lập như một mạng lưới mở và liên ngành, Practising Hue + là không gian giao thoa giữa kiến trúc, nghệ thuật và văn hóa – nơi ý tưởng được khơi nguồn và những giá trị địa phương được tôn vinh. Dù khởi phát từ Huế, mạng lưới này mang tham vọng vươn xa, kết nối với các vùng đất khác tại Việt Nam và mở rộng sang các lĩnh vực sáng tạo khác như hội họa, điêu khắc, thiết kế thị giác… để hình thành một hệ sinh thái sáng tạo bền vững và giàu bản sắc.
Gỗ – chất liệu gắn liền với ký ức, thiên nhiên và con người – sẽ là trung tâm của chương trình năm 2025. “Gỗ trong Thiết kế” mời gọi các văn phòng kiến trúc chia sẻ cách họ sử dụng gỗ như một ngôn ngữ thiết kế sống động: từ các công trình nhà ở mang hơi thở truyền thống Việt Nam đến những kiến trúc đương đại sử dụng gỗ như một yếu tố cấu trúc, biểu đạt và cảm xúc. Thông qua từng dự án, sự kiện khơi mở một hành trình khám phá mối quan hệ giữa vật liệu và không gian, giữa truyền thống và sáng tạo, giữa thực tiễn và nghệ thuật – nơi gỗ trở thành cầu nối giữa con người, thiên nhiên và thời gian, góp phần định nghĩa lại những không gian sống đương đại mang chiều sâu và giá trị bền vững.
NOTES có cuộc trò chuyện với nhóm kiến trúc sư tham gia sự kiện tháng 7 này tại Huế để hiểu hơn về góc nhìn của mỗi văn phòng thiết kế khi đến với Practising Hue +
Lý do nào đã khiến các anh quyết định tham gia triển lãm “Practising Hue+” lần này tại Huế?
H.BD: “Practising Hue +” là một không gian, sân chơi mới của công đồng kiến trúc sư Huế. Khởi điểm vào đầu năm 2025, chúng tôi đã kết nối các văn phòng trẻ lại và mở ra buổi trò chuyện đầu tiên mang tên “Buổi trò chuyện đầu Xuân – các văn phòng trẻ Huế”… Sau sự thành công của đợt triển lãm đó, chúng tôi khởi xướng “Practising Hue +” với mong muốn kết nối với các đồng nghiệp, chung tay xây dựng một cộng đồng Kiến trúc chuyên nghiệp và chất lượng. Để đạt được điều đó, những buổi kết nối, giao lưu, chia sẻ vừa giúp mọi người kết nối lại gần với nhau, vừa giúp cho xã hội nhận thấy rõ khả năng Kiến trúc và Kiến trúc sư trong việc xây dựng các dự án.
3f concept: Trước đây, chúng tôi có nhiều năm làm việc tại TP.HCM. Kể từ khi thành lập văn phòng riêng – 3fconcept – ở Huế, chúng tôi chủ yếu biết đến các đồng nghiệp nơi đây qua những công trình họ thực hiện, chứ chưa có cơ hội gặp gỡ trực tiếp. Lần này là dịp quý giá để chúng tôi kết nối với các văn phòng thiết kế và những kiến trúc sư cùng chung đam mê tại địa phương.
Chúng tôi mong muốn được tham gia vào triển lãm lần này như kết nối vào một ‘’network’’, ở đó có sự thực hành, chia sẻ, hỗ trợ, học hỏi để cùng nhau phát triển giữa những văn phòng kiến trúc tại Huế ở thời điểm hiện tại cũng như sự mở rộng kết nối trong tương lai.
KTS Nguyễn Hữu Sơn Dương / SILAA Architects
Với các anh, Huế có ý nghĩa như thế nào trong thực hành kiến trúc – về lịch sử, cảnh quan hay đời sống văn hóa?
CAC Architects: Huế ngoài chuyện biết đến là một thành phố di sản thì thời tiết, khí hậu ở Huế khá khắc nghiệt với mùa nắng nóng (gió Lào) và mùa mưa kéo dài kèm độ ẩm cao, khiến cho việc chúng tôi thiết kế cũng phải để ý và tính toán kỹ lưỡng. Ngoài việc thiết kế đẹp ra thì người ở trong đó phải cảm thấy thoải mái thay vì chịu những bất tiện vì thời tiết.
SILAA: Chúng tôi cho rằng thực hành kiến trúc là một vấn đề tổng hợp có liên quan đến lịch sử, cảnh quan và đời sống văn hoá. Huế là một thành phố du lịch có bề dày lịch sử và có một đời sống văn hoá phong phú của Việt Nam. Vì lẽ đó Huế là một ‘’context’’ thú vị để tạo nên những ý tưởng kiến trúc có tính khác biệt.
3f concept: Theo tôi, Huế là một vùng đất đặc biệt, nơi lưu giữ sâu đậm những giá trị văn hóa truyền thống từ lối sống đến kiến trúc. Những ảnh hưởng ấy cũng lan tỏa vào tư duy của các kiến trúc sư địa phương, và dù vô thức hay có chủ đích, họ vẫn đưa những nét đặc trưng ấy vào trong thiết kế của mình.
MNQ Architects: Cảm hứng thiết kế của tôi bắt nguồn từ sự tò mò và niềm yêu thích khám phá văn hóa, đặc biệt là bối cảnh địa phương. Lớn lên ở Huế, vùng đất giàu giá trị lịch sử, tôi may mắn được tiếp xúc với kiến trúc cung đình, lăng tẩm, nhà vườn truyền thống và hệ thống đa dạng cảnh quan. Những trải nghiệm đó giúp tôi có những góc nhìn đa chiều trong lối tiếp cận giữa văn hóa, kiến trúc, tự nhiên và con người. “Văn hóa mang tính kế thừa” và kiến trúc cũng vậy.
H.BD: Huế hiện nay là thành phố của Di sản, nơi giao thoa, chuyển tiếp các Bối cảnh lịch sử của các thời kì. Văn hóa của chúng ta ngày nay càng dễ dàng bị mai một bởi sự phát triển quá nhanh và ồ ạt của các Đô thị. Do vậy chúng tôi rất coi trọng những giá trị mà Huế đang có, đang cần bảo vệ, bảo tồn và phát huy giá trị bằng nhiều cách thức. Đó là hành trình dài cần chung tay nỗ lực của cộng đồng và rõ ràng cũng là trách nhiệm mà thế hệ Kiến trúc sư Huế cần nhận thấy và lưu tâm.
Bên cạnh đó, ngoài việc làm thiết kế kiến trúc, tôi cũng đang là thành viên trong một đơn vị chuyên về Bảo tồn – Trùng tu di tích Huế. Đó là con đường hơn một năm qua, đội ngũ văn phòng nỗ lực cân bằng công việc, cũng như nghiên cứu và làm việc Bảo tồn để tìm ra những góc nhìn mới, am hiểu sâu hơn về Văn hóa và Di sản. Sẽ còn nhiều thời gian và nỗ lực để hành trình phát triển những giá trị Lịch sử được ứng biến trong các dự án tương lai mà chúng tôi đang định hướng và theo đuổi.
Những tác phẩm hoặc mà các anh mang đến triển lãm lần này tập trung khai thác chủ đề gì?
SILAA: Chúng tôi luôn nỗ lực để tìm kiếm, mong muốn tạo ra những không gian kiến trúc khuyến khích sự kết nối con người với thiên nhiên cũng như giữa con người với nhau.
H.BD: “Không gian trưng bày triển lãm Văn Hóa Nghệ Thuật Huế” là dự án mà chúng tôi trình bày trong khuôn khổ buổi triển lãm. Đó là một thử nghiệm và nghiên cứu về tỷ lệ lớp lang, cấu trúc được lấy cảm hứng từ Tỷ lệ trong không gian Tiền điện của Công trình Thế Tổ Miếu – Đại nội Huế.
Son.studio: Tụi mình thích tận dụng và tái chế.
CAC Architects: Triển lãm lần này chúng tôi đem đến 2 công trình vừa hoàn thành ở Huế, đó là The late Art và Lemon Cottage. Tập trung về chủ đề gỗ tự nhiên trong thiết kế.
MNQ Architects: “Khoảng Trống, Khoảng Đệm, Khu Vườn và Kỹ Thuật Cấu Tạo Gỗ” là những yếu tố mà tôi tập trung khai thác trong buổi triển lãm lần này. Để vận dụng trong các phương án thiết kế của mình. Các “chi tiết kỹ thuật” trong kiến trúc là phần không thể thiếu với tôi, nó không chỉ đơn thuần là kỹ thuật mà còn mang lại tính thẩm mỹ cho công trình.
Các anh có thể chia sẻ thêm về quá trình thiết kế và thực hiện dự án được giới thiệu trong triển lãm không?
CAC Architects: 2 công trình này phần lớn sử dụng gỗ tự nhiên làm kết cấu chịu lực như mái, cửa và nội thất. Việc chọn gỗ tự nhiên cho 2 công trình này cũng phải tính kỹ từ khâu chuẩn bị gỗ cho đến kỹ thuật thi công, thiết kế phù hợp. Vì gia chủ thường sẽ có chút lo ngại về độ bền của gỗ so với thời tiết khắt nghiệt ở Huế,…
H.BD: Trong quá trình nghiên cứu Bảo tồn, chúng tôi trải qua nhiều thời gian trong Di tích và cảm nhận rất nhiều những vẻ đẹp bên trong đó. Lấy cảm hứng từ cấu trúc của không gian Thế Tổ Miếu, hệ thống Trường lang, và mặt bằng quy hoạch hình chữ Khẩu. Tổ hợp vào không gian trưng bày là một cách thức xử lý mới mẻ nhưng dựa trên nền tảng cũ. Thử nghiệm này là hành trình đầu tiên trong việc nghiên cứu và phát huy những ý nghĩa sâu sắc mà Di sản đang có và cần được học hỏi và phát triển.
MNQ Architects: Mỗi dự án đều có một câu chuyện riêng, chúng tôi không đề cao một triết lý thiết kế quá cao siêu, tuy nhiên luôn có những điểm chung mà chúng tôi bám theo.
Giai đoạn bắt đầu của mỗi dự án, chúng tôi đều đi từ nhu cầu thực tế của gia chủ, hành vi sử dụng (behavior), cũng như trò chuyện rất nhiều để hiểu nhau. Khi đã có những điểm chạm nhất định, chúng tôi tìm ý thông qua phương pháp vẽ tay, và hình dung khối tích bằng mô hình. Bên cạnh đó đề cao tính kỹ thuật (tech) trong kiến trúc.
Kiến trúc thích ứng luôn được chúng tôi xoi sét nghiêm túc. Suy nghĩ về giải pháp kĩ thuật, để linh hoạt thay đổi công năng trong tương lai, sử dụng năng lượng hiệu quả, thì đó là một công trình “lâu bền”. Phối hợp cùng các yếu tố về: “khuynh hướng và sở thích cá nhân của người thiết kế, những mong muốn của khách hàng, mối quan tâm của xã hội và công chúng”, phải được đưa vào đúng vị trí trong một hành động cân bằng, bao gồm cả những tính toán tác động trong tương lai của dự án.
3f concept: Dự án mang tới triển lãm lần này là một ngôi nhà nghỉ cuối tuần, được thực hiện cho một chủ đầu tư quen thuộc của văn phòng chúng tôi. Thiết kế được triển khai vào năm 2022, với mong muốn mang đến cho người sử dụng một không gian gần gũi hơn với thiên nhiên, sau quãng thời gian dài phải cách ly vì đại dịch.
Kiến trúc sư cần lưu tâm điều gì khi làm việc trong bối cảnh di sản như Huế – một đô thị có chiều sâu văn hóa và kiến trúc truyền thống?
CAC Architects: Huế được biết đến là thành phố xanh với kiến trúc nhà vườn truyền thống. Nên mỗi công trình chúng tôi đều có gắng cân bằng diện tích xây dựng và sân vườn, để góp phần nhỏ vào mảng xanh của thành phố.
SILAA: Truyền thống là một lợi thế cũng như là một trở ngại. Là những kiến trúc sư, chúng tôi cần hiểu rõ và khai thác những giá trị tốt đẹp của truyền thống, lấy đó làm nền tảng để tìm kiếm, thiết lập những điều khác biệt, mới mẽ và có giá trị như một sự tiếp nối của truyền thống.
H.BD: Không thể tránh khỏi của sự phát triển nhanh của đô thị, của công nghệ, của đời sống. Nhưng để nắm bắt được, hiểu được những giá trị mà Lịch sử đang tồn tại song hành cùng sự phải triển. Chúng ta cần những chiều sâu trong góc nhìn, chậm rãi trong việc đánh giá tổng thể những gì Thành phố Huế đang sở hữu để phù hợp hóa những ứng xử trong đời sống và trong công việc Kiến trúc.
Son.studio: Không chỉ ở Huế mà ở bất cứ đâu, bối cảnh – vật liệu – và khí hậu luôn là những yếu tố cần được quan sát kỹ lưỡng trước khi đưa ra giải pháp kiến trúc. Riêng ở Huế thì theo mình cũng đừng mới quá mà cũng đừng theo lối truyền thống quá.
3f concept: Huế – nơi tôi sinh ra và lớn lên – đôi khi khiến tôi giật mình khi nhìn lại, thành phố vẫn phát triển, nhưng theo một cách tích cực, không chạy theo đô thị hóa ồ ạt, không đánh mất những giá trị tinh thần cốt lõi. Qua nhiều thập kỷ, Huế dường như vẫn giữ được bản sắc vốn có, chỉ là ngày càng trở nên đẹp hơn. Là một kiến trúc sư sống và làm việc tại đây, tôi chỉ mong được làm nghề một cách lặng lẽ và tử tế. Nếu có thể đưa tinh thần truyền thống vào thiết kế, tôi sẽ dốc sức làm điều đó. Còn nếu không, tôi sẽ tìm mọi cách để gìn giữ sự nguyên vẹn của Huế – theo cách của riêng mình.
MNQ Architects: Tại văn phòng, chúng tôi thường xuyên tham quan, nghiên cứu các công trình truyền thống để học hỏi cách người xưa xử lý không gian, vật liệu và khoảng trống trong các công trình mang đậm dấu ấn lịch sử tại Huế. Kết hợp với tư duy hiện đại, các yếu tố này trở thành nền tảng thiết kế: đề cao sự kết nối với tự nhiên, tạo nên những không gian sống cân bằng, hài hòa với bối cảnh. Tư duy thiết kế cổ xưa của ông cha tại Huế, đến bây giờ vẫn còn là một điều ngạc nhiên cho các kiến trúc sư nói chung và các nhà nghiên cứu nói riêng.
Trong buổi workshop, studio của các anh đã trình bày vấn đề gì? Vì sao lại chọn chủ đề đó?
CAC Architects: Trong buổi workshop lần này chúng tôi trình bày về những câu chuyện lúc thi công về phần gỗ tự nhiên, những vấn đề gặp phải lúc thi công và những câu chuyện vui lúc làm việc với thợ và chủ nhà.
SILAA: Chúng tôi sẽ trình bày về quá trình tiếp cận kiến trúc, trải nghiệm, học hỏi và cố gắng tìm kiếm và tạo ra những kiến trúc khác biệt, mới mẽ dựa trên những nền tảng, môi trường mà chúng tôi đang sống. Những câu chuyện như vậy có lẽ sẽ có tính tự nhiên, chân thật và thú vị hơn cho người nghe.
H.BD: Chúng tôi chọn lựa chủ đề “Chuyện về Gỗ – Gỗ trong Di sản” là một chia sẻ ngắn về hành trình mà văn phòng đang trải nghiệm và làm việc trong lòng Di tích. Bên cạnh đó cũng chuyển tiếp với một dự án concept nhỏ với những góc nhìn mới, ứng xử mới, có tính Đương đại hơn nhằm định hướng rõ hơn năng lực của sự cân bằng; giữa Hiện đại và Lịch sử.
Son.studio: Tụi mình nói về những khó khăn khi sử dụng vật liệu gỗ ở thời tiết Huế. Đây là một chủ đề khá cá nhân, như lời nhắn của một thằng bạn thân.
3f concept: Bên cạnh chủ đề về gỗ, tôi muốn nhân dịp này bày tỏ định hướng thiết kế của mình – cách tiếp cận giản dị, đặt công năng làm trọng tâm. Giống như câu nói “dụng nhân như dụng mộc”, tôi tin rằng khi hiểu đúng bản chất của mỗi không gian và con người sử dụng nó, thiết kế sẽ tự nhiên tìm được hình thức phù hợp nhất.
MNQ Architects: Chủ đề buổi workshop là “Gỗ Trong Thiết Kế”, vì vậy chúng tôi sẽ bám theo chủ để đó, theo quy mô “S, M, L” . đúng như vậy, scale về các dự án sẽ tăng tiến dần: Nội Thất (S) – Nhà Module Gỗ (M) – Công Trình Phức Hợp (L) gồm Nhà ở, Văn Phòng, Nhà Gỗ, Nội Thất,…Tổng hợp tất cả các quy mô trong Scale L.
Theo các anh, cộng đồng kiến trúc trẻ ở Việt Nam hiện nay đang đối mặt với những cơ hội và thách thức gì?
SILAA: Hiện nay thế giới rất rộng mở, có rất nhiều cơ hội về thông tin, công nghệ và nguồn lực… để các kiến trúc sư trẻ có thể nắm bắt và phát triển và bên cạnh đó luôn là những thách thức phải làm những điều khác biệt có giá trị để tiếp nối những truyền thống tốt đẹp của quá khứ cũng như xây dựng một chỗ đứng trong làng kiến trúc thế giới.
CAC Architects: Kiến trúc là một nghề ngoài việc sáng tạo và thiết kế phù hợp cho từng vị trí và cđt ra thì cần phải có kinh nghiệm để xử lí tất cả những thứ mình thiết kế ra, kể cả việc thuyết phục, tư vấn chủ đầu tư lúc thiết kế và thi công. Nên những kiến trúc sư trẻ thường sẽ có ít cơ hội để cđt trao cơ hội hơn.
H.BD: Tốc độ phát triển chính là yếu tố tạo ra nhiều cơ hội và cả thách thức. Chúng ta cần hội nhập nhanh để nắm vững, để làm chủ… nhưng cũng cần sự chậm rãi đủ sâu và đủ tĩnh lặng để nhìn xa hơn, cẩn trọng hơn, bền vững hơn.
3f concept: Cộng đồng kiến trúc sư trẻ tại Việt Nam đang đứng trước một cơ hội rất lớn. So với nhiều quốc gia khác, kiến trúc sư Việt được trao nhiều tự do trong sáng tác, không bị bó buộc quá chặt bởi những tiêu chuẩn khắt khe về tiêu thụ năng lượng như ở châu Âu, cũng không chịu áp lực thị trường nặng nề như các đồng nghiệp ở Nhật Bản hay Singapore.
Khác với thế hệ đi trước, từng phải đơn độc tìm kiếm con đường riêng, các kiến trúc sư trẻ ngày nay đã có nhiều studio uy tín làm điểm tựa, có thể học hỏi từ những người đi trước đã thành danh. Tuy vậy, đi kèm với cơ hội là thách thức không nhỏ. Trong một môi trường sáng tạo ngày càng sôi động và cạnh tranh, việc bứt phá để tạo dấu ấn cá nhân để thật sự khác biệt là điều không hề dễ dàng.
Son.Studio: Cơ hội được được tiếp cận và làm việc những cái mới hơn, mang tính cách cá nhân trong thiết kế nhiều hơn, thách thức thì rõ ràng rồi, khi được làm những cái mới và hay hơn thì đồng nghĩ với việc mình sẽ phải học hỏi và thực chiến dài hơn.
MNQ Architects: “Cực kì khó”, đây là câu nói đầu tiên tôi luôn trả lời khi được hỏi. Khi nói chuyện cùng các bạn sinh viên đang làm những đồ án trong các trường kiến trúc, tôi hay đùa các bạn là những “tỷ phú”.
Việc thiết kế, nghiên cứu và học thuật bị chi phối, cũng tác động bởi rất nhiều yếu tố. Để tập trung cho những điều đó, kiến trúc sư cần một đời sống “đủ tốt”, hạn chế thấp nhất những suy nghĩ chi phối thường nhật. Cần có một “nội lực” nhất định. Thật khó khăn khi nói Tài Chính là yếu tố quyết định! Giữ được ngọn lửa yêu nghề là thách thức của tất cả kiến trúc sư. Tuy nhiên không phải là không có cơ hội, khi mà xã hội dần thu hẹp khoảng cách nhờ mạng xã hội, chủ đầu tư dần hiểu biết hơn, từ đó cơ hội cho các kiến trúc sư trẻ thể hiện mình. Quan trọng là sự nhạy bén để nắm bắt từ những điểm nhỏ nhất, và trau dồi kiến thức hằng ngày.
Thông điệp của văn phòng khi tham gia triển lãm và workshop lần này là gì?
CAC Architects: Chúng tôi muốn gặp gỡ và tạo ra sân chơi để kiến trúc sư có thể kết nối và chia sẽ nhiều hơn về công việc mình đang làm thay vì mỗi người ngồi một góc ai làm việc đó.
SILAA: Tạo sự gắn kết giữa các văn phòng kiến trúc, kể những câu chuyện thú vị về thực hành kiến trúc nói chung và những thiết kế về gỗ nói riêng.
Son.studio: Giữ những cây gỗ cũ, và cho chúng một đời sống mới – phù hợp hơn với hiện tại, cả về chức năng lẫn xúc cảm
3f concpet: Thực lòng mà nói, tôi không mang theo một thông điệp nào cụ thể. Practising Hue+ là một sân chơi bổ ích, và điều tôi mong muốn nhất khi tham gia là được lắng nghe – những quan điểm, những câu chuyện từ các kiến trúc sư khác.
MNQ Architects: Chúng tôi hướng đến một chủ nghĩa hiện đại, nơi không gian và hình thái kiến trúc gắn liền với đời sống con người, hướng về tự nhiên và phù hợp trong từng bối cảnh đặt ra – đồng thời đề cao tính nhất quán của cấu trúc và các chi tiết kỹ thuật kiến trúc trong công trình.
Sau trải nghiệm này, các anh mong muốn điều gì cho những lần tổ chức Practising Hue trong tương lai?
CAC Architects: Trong tương lại chúng tôi muốn đây sẽ mà một sự kiện kéo dài và mời được những kiến trúc sư từ nhiều tỉnh thành khác về tham gia để kiến trúc sư, sinh viên kiến trúc ở huế có thể tiếp cận và học hỏi nhiều hơn.
SILAA: Như tên gọi của mình, ‘’Practising Hue +’’ được thiết lập như một ‘’network’’, ở đó có sự thực hành, chia sẻ, hỗ trợ, học hỏi… để cùng nhau phát triển giữa những văn phòng kiến trúc tại Huế ở thời điểm hiện tại cũng như sự mở rộng kết nối trong tương lai. Vì thế chúng tôi mong muốn rằng sẽ có thêm nhiều triển lãm khác được tổ chức với chất lượng cao hơn, không chỉ giới hạn ở kiến trúc mà còn bao gồm cả các lĩnh vực nghệ thuật khác, không chỉ ở Huế mà còn kết nối với những vùng đất khác ở Việt Nam và thế giới.
H.BD: Chúng tôi tin những bước khởi đầu này sẽ là nền tảng cho sự phát triển các hoạt động mở của cộng đồng trong những lần sau.
Son.Studio: Cũng giống như CAC Architects, tụi mình mong sẽ có thêm nhiều văn phòng từ các tỉnh thành khác tham gia. Càng nhiều góc nhìn, cuộc trò chuyện sẽ thú vị hơn
3fconcept: Việc một sân chơi như thế này được duy trì đều đặn đã là điều rất đáng quý. Tôi chỉ hy vọng mọi người luôn giữ được chất lượng chuyên môn của các hoạt động triển lãm và trò chuyện.
MNQ Architects: Trong tương lai, tôi mong muốn được kết nối với các văn phòng và kiến trúc sư từ nhiều nơi khác nhau, để cùng nhau chia sẻ những câu chuyện thú vị trong quá trình thực hành, truyền tải kinh nghiệm cho các thế hệ đàn em. Từ đó tạo thành một cộng đồng thiết kế chuyên nghiệp, trong lĩnh vực kiến trúc.
Cảm ơn tất cả mọi người!
Thực hiện
Anh Nguyên
Thời gian
07.2025
Ảnh
Nhân vật cung cấp
